CER
Područje: Peripanonske odnosno preddinarske planine
Grupa: -
Država: Srbija
Najviši vrh: Šančina (689 m)
Koordinate najvišeg vrha: 44.603056, 19.494167
Grupa: -
Država: Srbija
Najviši vrh: Šančina (689 m)
Koordinate najvišeg vrha: 44.603056, 19.494167
O planini ...
|
|
UvodPlanina Cer nalazi se u sjeverozapadnom dijelu Srbije. Od Šapca je udaljen 35 km, a od Beograda 100 km. Cer leži na 689 m/nv, a dug je oko 15 km.
Cer je pogodan za pješačenje i planinarenje a na njegovom području nalazi se više manastira i povijesno značajnih lokaliteta. Na Ceru se odigrala Cerska bitka iz Prvog svetskog rata, vođena je od 12. do 24.8.1914. započela je u noći 15. i 16.8., jer je prethodno austrougarska vojska prešla rijeku Drinu u namjeri da pređe u Srbiju, razbuktala se 20.8., a od 21. do 24.8. je oslobođen Šabac, čime je austrougarska vojska definitivno napustila Srbiju. ENGLISH SUMMARY: CerCer (pronounced [tsɛr]) is a mountain in western Serbia, 30 kilometers from Šabac, 100 kilometers west of Belgrade. The highest peak has an elevation of 689 m (2,260 ft) above sea level. Cer is rich in the Turkey oak forests after which it was named. During World War I, the Battle of Cer was fought on Cer, in which Serbian forces defeated Austria-Hungarian forces. WIKIPEDIJA |
ŠTO VRIJEDI VIDJETI I POSJETITI:  Klikom na logotip Booking.com direktno pronađi smještaj u okolici Cera
Oglašavajte ovdje:
|
Ime planine - etimologija
Planina je ime dobila po brojnim stablima drveta cer.
|
Hrast cer Quercus cerris
Hrast cer je bjelogorično drvo, iz roda hrastova porodice Fagaceae. Među lokalnim stanovništvom nekada se za ovo drvo može čuti i naziv grm, ali ga ne treba miješati s hrastom lužnjakom. STANIŠTE Cer je pretežno kserotermna vrsta, prilagođen submediteranskoj i umjereno kontinentalnoj klimi jugoistočne Europe. Najviše mu odgovaraju dublja, dosta suha zemljišta slabo kisele reakcije. Vrsta je koja voli svjetlost. U visinu se penje više od sladuna, ali više i od kitnjaka. Ima dobru izdanačku snagu i čest je u izdanačkim šumama. IZGLED Cer je do 40 m visoko drvo brežuljkastih i brdskih te krških šuma. Kora debla je tamna, debela, uzdužno duboko izbražđena, a dno pukotine je crvenkasto obojeno. Pupovi su sitni i trajno okruženi nitastim palistićima. Listovi su 6-12 cm dugi, do 6 cm široki, sa 4-9 ušiljenih lapova na svakoj strani, odozgo tamnozelene boje, sjajni i goli, a odozdo svijetlozeleni, hrapavi i nešto dlakavi. Plod hrasta cera je žir, kao i kod svih hrasteva. Kupula je vrčasta, na vrlo kratkoj stapci, a žir fino uzdužno izbrazdan. Ljuske su na kupuli končasto-čekinjave, savinute na sve strane. Žir dozrije tek u drugoj godini. UPOTREBA Drvo cera je jedričavo (vrste drveta s obvezno obojenom srži), bjelika široka, godovi su markantni, i prstenasto porozni, zona kasnog drveta tamnija. Bjelika rđastožuta, srčika crvenkasto smeđa. Gustoća cerovog drveta, u sirovom stanju vlažnosti, iznosi 1020, pri 15 % vlažnosti 823, a u apsolutno suhom stanju 781 kg/m3. Drvo je tvrdo i teško se cijepa. Srednje je elastično. Manje je trajno i kvalitetno od drveta drugih vrsta hrastova, kitnjaka, lužnjaka i sladuna. Tehnička svojstva cerovine su nepovoljna, pa se upotrebljava u manjoj mjeri za građenje u vodi, u brodogradnji, za željezničke pragove, parkete, dužice, daske za sanduke i sl. Međutim, drvo cera se, zbog velike ogrjevne vrijednosti, posebno cijeni kao ogrijevno drvo. Poznato je da je u doba vladavine Kneza Miloša Obrenovića tzv. "žirenje svinja" bio jedan od najčešćih načina ekstenzivnog tova svinja u Srbiji, u hrastovim i bukovim šumama. Danas je ovakva vrsta ishrane naročito popularna u organskoj poljoprivredi. Hrastov žir upotrebljavao se i u ljudskoj ishrani od najdavnijih vremena. Utvrđeno je da su se žirovi lužnjaka i kitnjaka koristili u ishrani još u neolitu. Žir mnogih vrsta hrastova, pa tako i cera, bogat je škrobom, šećerom, bjelančevinama, mastima, smolom i taninom. Jestivost žirova zavisi upravo od sadržaja tanina u njima. Veliki sadržaj tanina rezultira gorkim ukusom plodova i ograničava njihovu upotrebu u ljudskoj ishrani. Cer spada u vrste čiji žir ima mali sadržaj tanina, a dosta škroba. Žir i danas koriste u ishrani pobornici prirodne ishrane, a može se koristiti pečen poput pitomog kestena, kao pire, samljeven u brašno kao dodatak kruhu ili pržen i mljeven kao zamjena za kavu. U Nemačkoj je i danas poznat izraz "žirova kava" (Eichelkaffe). Osim žireva i drugi dijelovi cera sadrže znatnu količinu tanina, koji se od davnine upotrebljava za štavljenje kože. CER U SRBIJI U Srbiji se Cer javlja u većem broju kserotermnih i mezotermnih šuma, najčešće u zajednici sa sladunom. 
Razlikovanje vrsta hrastova
1. hrast kitnjak (Quercus petraea, 2. hrast lužnjak (Quercus robur, 3. cer (Quercus cerris), 4. česmina ili crnika (Quercus ilex |
Lišće i žir hrasta cera
Lat. Quercus cerris; Izvor fotografije: Wikipedija 
Karakteristična crvena boja cerovine
Autor: Villanueva, Wikipedja |
Cer
Autor: Soundwaweserb, Wikipedia |
Cer, planina u Srbiji
Autor, bensedin Planina Cer 972m nadmorske visine..pogled
Autor: fritzns Pogled sa stuba na vrhu Cera |
PRIRODA
Planina je ime dobila po brojnim stablima drveta cer. Planina je prilično šumovita, posjeduje najviše bukvinog, hrastovog i grabovog drveća. Karakteristično za krajolik je bogatstvo zelenila, listopadnog drveća i niskog raslinja.
Cer je bogat borovnicama, šumskim jagodama, gljivama te ljekovitim biljkama, a u proljeće je bogat livadskim cvijećem.
Cer je bogat borovnicama, šumskim jagodama, gljivama te ljekovitim biljkama, a u proljeće je bogat livadskim cvijećem.
STANOVNIŠTVO I NASELJA
Planina je prilično šumovita, nije naseljena.
Povijesni pregled
|
Cerska bitka
Dokumentarni film iz 1964. Cerska bitka - film
Izvor: Youtube |
Kulturno-povijesna baština
|
Na Ceru postoje četiri značajna manastira Manastir Čokešina, Manastir Krivaja, Manastir Radovašnica i Manastir Petkovica. Iz ovih krajeva potječe i Miloš Obilić, točnije iz sela Miloševa, smatra se da je on sagradio manastirsku (Čokešina) crkvu posvećenu Rođenju Presvete Bogorodice.
Trojanov/Trajanov Grad je tvrđava na planini Ceru koja se pripisuje mitskom biću caru Trojanu/Trajanu. Danas je moguće vidjeti ostatke nekadašnjeg obrambenog zida do kojeg ase stiže šumskom cestom, na 800 m od asfaltnog puta koji vodi ka planinarskom domu "Lipove Vode". IZVOR
Aleksandar Deroko: Srednjovekovni gradovi u Srbiji, Crnoj Gori i Makedoniji. Beograd, 1950. 
Trojanov Grad
Ostaci rimskog utvrđenja iz trećeg stoljeća. Autor: Saša Dragojević, Wikipedija |
Rimski grad na Ceru
Produkcija: B92RTV; Datum objavljivanja: 27.7.2013. Opis: Područje planine Cer (kao i obližnja planina Bukulja) jedno je od najbogatijih nalazišta kalaja u ovom delu Evrope - potvrdili su profesori sa koledža Bruklin. Njihovi stručnjaci, zajedno sa Beogradskim arheološkim institutom i uz finansijsku podršku Ministarstva kulture, sprovode istraživanje kulturno - istorijskog nasleđa i korišćenja rudnog bogatstva na ovoj planini u praistoriji. Planirano je da Trojanov grad, koji predstavlja jedno od najvećih rimskih utvrđenja na ovim prostorima, bude proglašen za kulturno dobro. |
Priče iz planine
Legende, anegdote
|
Na planini Cer je potekla legenda o caru Trojanu i njegovih pet kćeri Kosani, Koviljki, Vidi i Soki, po njima su gradovi i dobili imena Soko-grad, Koviljača, Vidin grad i Kosanin grad (na Ceru). Petoj kćeri se ne zna ime te se ne zna ni koji je njen grad. Trojan je u ruskim i južnoslovenskim predanjima demon ili božanstvo povezano sa rimskim imperatorom Trajanom. U narodnim pričama opisan je kao biće sa tri glave, sa kozjim ili magarećim ušima, koje se plaši sunca i kreće se samo noću. Verovalo se da dan provodi u svom zamku na planini, a da noću jaše do svojih dragana. Rusija je smatrana Trajanovom zemljom. Kad ga je jednom prilikom Sunce stiglo na putu, pokušao je da se sakrije ispod plasta sena, ali su volovi prevrnuli plast, tako da su ga Sunčevi zraci dohvatili i spržili. |
Planina Cer Srbija - Cer Mountain Serbia
Autor: light222333 |
