|
|
SJEVEROISTOČNI POJAS DINARSKOG GORJA > PLANINE SREDNJE I ISTOČNE BOSNE > PLANINE ISTOČNE BOSNE > Pobrđe Gornjeg Birča
Država: Bosna i Hercegovina
Najviši vrh: Lisina, 1219 m
Koordinate najvišeg vrha: 44.1089, 19.0651
Država: Bosna i Hercegovina
Najviši vrh: Lisina, 1219 m
Koordinate najvišeg vrha: 44.1089, 19.0651
|
|
UvodPobrđe Gornjeg Birča ima sva obilježja predgorja višeg i znatno prostranijeg istočnobosanskog Javora. Prema sjeveru ga od Pobrđa Donjeg Birča dijeli tok rijeke Studeni Jadar, a prema pobrđu Ludmera na sjeveroistok granica je rijeka Zeleni Jadar. Prema zapadu, jugozapadu i jugu Gornji Birač se naslanja na rubne visove planine Javor. Najviši vrh je Lisina 1219 m.
Položaj (Gornjeg) Birča
Detalj stare topografske karte izvornog mjerila 1:300.000 ENGLISH SUMMARY: The Heights of Upper Birač
- -
|
ŠTO VRIJEDI VIDJETI I POSJETITI:  Klikom na logo direktno pronađi smještaj na širem području ove planine Search directly for accommodation in the vicinity of this mountain Oglašavajte ovdje:
|
ZEMLJOPIS / GEOGRAFIJA
Prostorni pogled iz smjera juga na pobrđe Gornjeg Birča
Izvor: Google Earth, 2022.
Izvor: Google Earth, 2022.
Vlasenica
Karta općine Vlasenica
Općina Vlasenica - Karta planinarskih staza
IZVORI I LITERATURA
KAPOVIĆ SOLOMUN, Marijana; EREMIJA, Saša: Zemljišta Javor planine. Univerzitet U Banjoj Luci, Šumarski Fakultet. Banja Luka, 2017. (PDF)
- Sažetak; Planina Javor se nalazi u istočnom dijelu Bosne i Hercegovine, između opština Vlasenica, Han Pijesak (Republika Srpska) i Kladanj (Federacija Bosne i Hercegovine). Pravac pružanja masiva je sjeverozapad–jugoistok, a najveći vrh je Veliki Žep, sa 1537 m n. v. Područje je geološki heterogeno. Centralnim dijelom dominiraju krečnjaci, južne i jugozapadne padine pokrivaju pješčari, rožnjaci i glinci, a sjeverne i sjeveroistočne krečnjaci – rožnjaci. Lokalno ima laporaca, jezerskih sedimenata i peridotita. Јаvor karakteriše planinska klima sa kontinentalnim uticajem. Vrijednost srednje godišnje temperature na donjoj granici rasprostranjenja iznosi 6,2°C, a na gornjoj granici visinskog pojasa 3,8°C. U vegetacionom periodu padne prosječno 583 mm padavina odnosno 57,7%. Prema veličini godišnjeg klimatskog indeksa, dominira jako humidna klima, koja sa povećanjem nadmorske visine postaje perhumidna. Najveći dio masiva Javor pokrivaju klimatogene šume bukve i jele sa smrčom (Piceo – Abieti – Fagetum, Stef., et al., 1983). Izdvojeni su sljedeći tipovi zemljišta: crnica, ranker, eutrično smeđe zemljište, kiselo smeđe zemljište, smeđe zemljište na krečnjaku, podzol, brunipodzol i ilimerizovano zemljište. Na krečnjacima domiraju crnica i smeđe zemljište. Crnice su dobro razvijene, varijabilne dubine, strukturirane i humozne. Na grebenima i strmim padinama su ugrožene od erozije. Smeđe krečnjačko zemljište je srednje duboko, najčešće dobro obezbijeđeno humusom, a produktivnost mu je određena dubinom, stepenom stjenovitosti i kamenitosti. Kiselo smeđe zemljište je dominantan tip zemljišta na silikatima. Srednje je duboko do duboko, sa ilovastom teksturom i stabilnom sferoidnom strukturom koje obezbjeđuju povoljan vodno–vazdušni režim. Eutrični kambisol je lokalno rasprostranjen, srednje dubine i dobre humoznosti, uz teksturu koja varira u zavisnosti od supstrata. Podzoli se javljaju lokalno u Partizan polju, dobro su razvijeni, pjeskoviti, kiseli i veoma siromašni. Brunipodzoli se razvijaju u uslovima manje kiselosti supstrata i manje su siromašni od podzola. Ilimerizovano zemljište je razvijeno na krečnjačkoj i silikatnoj podlozi. Veoma je duboko, teksturno diferencirano i obezbijeđeno humusom. Zahvaljujući dubini u uslovima planinske klime, luvisol je veoma produktivno zemljište, na kojem su rasprostranjene visoke šume bukve, jele i smrče; šume jele i smrče, te šume bukve dobrog kvaliteta.
- Sažetak; U disertaciji su prikazana šumska zemljišta Javor planine u Republici Srpskoj, a na bazi terenskih i laboratorijskih istraživanja osnovnih fizičkih i hemijskih osobina. Planina Javor se nalazi u istočnom dijelu Republike Srpske izmeñu opština Vlasenica, Han Pijesak i Kladanj (Federacija BiH). Pravac pružanja masiva Javor jeste sjeverozapad – jugoistok, a najveći vrh je Veliki Žep 1537 mn.v. Geološki je heterogeno, centralnim dijelom dominiraju krečnjaci, južne i jugozapadne padine pokrivaju pješčari, rožnjaci i glinci, sjeverne i sjeveroistočne krečnjaci – rožnjaci. Lokalno ima laporaca, jezerskih sedimenata i peridotita. Područje ima obilježja planinske klime sa kontinentalnim uticajem. Vrijednost srednje godišnje temperature na donjoj granici rasprostranjenja iznosi 6,2°C, a na gornjoj granici visinskog pojasa 3,8°C. U vegetacionom periodu padne prosječno 583 mm odnosno 57,7%. Prema veličini godišnjeg klimatskog indeksa dominira jako humidna klima, sa povećanjem visine postaje perhumidna. Najveći dio masiva Javor pokrivaju šume bukve i jele sa smrčom (Piceo – Abieti – Fagetum, Stef., et al. 1983). Izdvojeni su sledeći tipovi zemljišta: crnica, ranker, eutrično smeđe zemljište, kiselo smeđe zemljište, smeđe zemljište na krečnjaku, podzol, brunipodzol i ilimerizovano zemljište. Najrasprostranjeniji tipovi zemljišta na krečnjacima crnica i smeđe zemljište. Crnice su dobro razvijene, varijabilne dubine, struktuirane i humozne. Na grebenima, strmim padinama veoma su ugrožene od erozije. Smeđe krečnjačko zemljište je srednje duboko, najčešće dobro obezbijeđeno humusom, a produktivnost mu je određena dubinom, stepenom stjenovitosti i kamenitosti. Kiselo smeđe zemljište je dominantan tip zemljišta na silikatima Javora. Ovo je uglavnom srednje duboko do duboko zemljište. Humus je tipa moder. Ilovasta tekstura uz stabilnu sferoidnu strukturu obezbijeđuju povoljan vodno – vazdušni režim. Eutrični kambisol je lokalno rasprostranjen, srednje dubok, humozan. Tekstura mu varira u zavisnosti od supstrata. Podzoli se javljaju lokalno u Partizan polju. Ovo je duboko, pjeskovito i veoma siromašno zemljište. Brunipodzoli se razvijaju u uslovima manje kiselosti supstrata i manje su siromašni od podzola. Ilimerizovano zemljište je razvijeno na krečnjačkoj i silikatnoj podlozi...
- Sažetak; Rad analizira karakteristike klime planine Javor u Republici Srpskoj, odnosno promjene klimata sa povećanjem nadmorske visine od podnožja do vrha Veliki žep (1537 m/ n.v.). Cilj istraživanja je proizašao iz potrebe da se detaljnije utvrde karakteristike klime sa povećanjem nadmorske visine. Srednja godišnja temperatura na donjoj granici planinskog masiva je manja od 7,0°C, a na gornjoj granici visinskog pojasa iznosi 3,8°C. Prosječna godišnja količina padavina se kreće od 1002 mm (Han Pijesak) do 1120 mm (Vlasenica), a na svakih 100 metara količina padavina se povećava za oko 26 mm. U vegetacionom periodu padne oko 57% od ukupne godišnje količine padavina. Prema veličini godišnjeg klimatskog indeksa na čitavom području istraživanja, utvrđeno je prema metodu Thorntwaitte – Mattera da dominira jako humidna klima (tipa B4 ), koja se karakteriše vegetacijom visokih šuma. Prema bioklimatskoj klasifikaciji klime, po L a n gu, šume Javora su u svom klimatsko – fiziološkom optimumu. Masiv ima planinsku klimu, sa kontinentalnim uticajem sa istoka. Na 1000 m/n.v. vlada blaga kontinentalna – planinska klima, a iznad 1400 m kontinentalnost klime opada.
